Web uygulama güvenliği, web tabanlı uygulamaların güvenlik risklerinden korunmasını sağlamaya yönelik süreçler bütünüdür. Web uygulamaları, çoğunlukla kullanıcı verilerini işler ve çevrimiçi işlemleri yönetir. Bu durum, çeşitli güvenlik açıklarına karşı korunmalarını kritik hale getirir. Web uygulama güvenliği; kullanıcı kimlik doğrulama, oturum yönetimi, veri saklama, girdi doğrulama ve yetkilendirme gibi güvenlik gereksinimlerini içerir.
Web uygulamalarına yönelik tehditler arasında SQL Injection, Cross-Site Scripting (XSS), Cross-Site Request Forgery (CSRF), Insecure Direct Object References (IDOR) gibi zafiyetler öne çıkar. Güvenlik testleri, penetrasyon testleri ve güvenli kodlama standartları gibi yöntemlerle uygulamaların bu tehditlere karşı dayanıklı hale getirilmesi amaçlanır.
Web uygulamaları; istemci tarafında çalışan tarayıcılar, sunucu tarafında çalışan web sunucuları, uygulama sunucuları ve veri tabanı sunucularını içeren çok katmanlı bir mimari üzerinden çalışır. Bu yapıdaki her bir bileşen, farklı güvenlik risklerine açıktır.
Web güvenliğinin ana hedefleri :
- Gizlilik: Kullanıcı bilgilerinin yetkisiz kişilerden korunması.
- Bütünlük: Verilerin orijinal haliyle korunması ve değiştirilmemesi.
- Erişilebilirlik: Uygulamaların ve verilerin sürekli erişilebilir halde olması.
- Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme: Kullanıcıların kimliğini doğrulamak ve yetkilerini yönetmek.
Owasp TOP 10 Application Security
- Broken Access Control (Bozuk Erişim Kontrolü): Kullanıcıların erişim seviyelerini ihlal etmeleri sonucu veriye veya işlevlere yetkisiz erişim sağlamasıdır.
- Cryptographic Failures (Kriptografik Hatalar): Hassas verilerin korunamaması veya güvenli bir şekilde iletilememesi; genellikle yetersiz şifreleme veya kötü yapılandırmalardan kaynaklanır.
- Injection (Enjeksiyon): SQL, NoSQL, OS komutları veya LDAP gibi komutların kötüye kullanılarak sistemlere zararlı giriş yapılmasıdır.
- Insecure Design (Güvensiz Tasarım): Güvenlik önlemlerinin tasarım aşamasında eksik kalması ya da doğru uygulanmaması nedeniyle saldırılara açık bir sistem ortaya çıkmasıdır.
- Security Misconfiguration (Güvenlik Yanlış Yapılandırması): Sistemlerin yanlış yapılandırılması, varsayılan hesapların kullanılmaya devam edilmesi ve gereksiz özelliklerin açık olması gibi güvenlik tehditleri yaratır.
- Vulnerable and Outdated Components (Zayıf ve Güncel Olmayan Bileşenler): Kütüphaneler veya framework’lerdeki bilinen güvenlik açıklarının yama yapılmaması sonucu oluşan risklerdir.
- Identification and Authentication Failures (Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme Hataları): Kimlik doğrulama mekanizmalarının doğru çalışmaması nedeniyle kullanıcı verilerinin korunamamasıdır.
- Software and Data Integrity Failures (Yazılım ve Veri Bütünlüğü Hataları): Uygulama güncellemelerinin doğrulanmamış kaynaklardan alınması veya yapılandırma hataları nedeniyle bütünlüğün kaybolmasıdır.
- Security Logging and Monitoring Failures (Güvenlik Günlüğü ve İzleme Hataları): Güvenlik olaylarının yeterince izlenmemesi ve olay müdahalesinin etkin yapılamaması sonucu saldırıların fark edilmeden devam etmesidir.
- Server-Side Request Forgery (SSRF – Sunucu Taraflı İstek Sahteciliği): Saldırganların, sunucuyu kullanarak istenmeyen bağlantılar kurmasına izin veren bir güvenlik açığıdır.
Web Uygulama Güvenliği Tehditleri
Web uygulamaları, çeşitli saldırılara karşı savunmasızdır. Bu tehditler, OWASP Top 10 gibi çeşitli güvenlik rehberleriyle sınıflandırılır ve yönetilir. En yaygın web uygulama güvenlik tehditlerinden bazıları şunlardır:
- SQL Injection (SQLi): Kötü niyetli kullanıcılar, SQL sorgularına zararlı kod ekleyerek veri tabanına doğrudan erişim sağlayabilir.
- Cross-Site Scripting (XSS): Kullanıcıların tarayıcılarına zararlı komutlar enjekte edilerek veri çalınması veya kullanıcının oturum bilgilerinin ele geçirilmesi sağlanır.
- Cross Site Request Forgery (CSRF): Kullanıcıların oturumları kullanılarak kötü niyetli işlemler gerçekleştirilir.
- Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme Zafiyetleri: Yetersiz oturum yönetimi veya hatalı yetkilendirme işlemleri, yetkisiz kullanıcıların sisteme erişimine yol açabilir.
Web Uygulama Güvenlik Testleri
Web uygulamalarını korumak için güvenlik testleri yapılır. Güvenlik testleri, manuel veya otomatik araçlarla gerçekleştirilebilir ve farklı test türlerini içerir:
- Bilgi Toplama: Uygulama hakkında bilgi edinmek için arama motorları ve ağ keşif araçları kullanılır.
- Kimlik Doğrulama Testleri: Şifreleme protokollerinin ve kullanıcı kimlik doğrulama süreçlerinin güvenliği incelenir.
- Oturum Yönetimi Testleri: Kullanıcı oturumlarının nasıl korunduğu ve saldırılara karşı ne kadar dayanıklı olduğu değerlendirilir.
- Girdi Doğrulama Testleri: Kullanıcı tarafından sağlanan verilerin doğrulanması ve işlenmesindeki güvenlik açıkları incelenir.
Web Uygulama Güvenlik Stratejileri
Web uygulama güvenliğini sağlamak için bazı temel stratejiler uygulanır:
- Güvenli Kodlama Prensipleri: Güvenlik standartlarına uygun kodlama yaparak, uygulama güvenliğinin temeli atılır. Örneğin, girdi doğrulama, parametrik sorgular kullanımı ve güvenlik duvarları gibi yöntemler uygulanır.
- Güvenlik Duvarı Kullanımı: Web Uygulama Güvenlik Duvarları (WAF), özellikle XSS ve SQLi saldırıları gibi uygulama katmanı saldırılarına karşı korunma sağlar.
- Güvenlik Testleri: Manuel ve otomatik güvenlik testleri ile uygulamanın güvenlik durumu düzenli olarak kontrol edilir.
- DDoS Saldırılarına Karşı Korunma: Dağıtık hizmet aksatma saldırılarına (DDoS) karşı ağ altyapısının güçlendirilmesi önemlidir. Bu saldırılar, ağın aşırı yüklenmesine ve hizmetlerin aksamasına neden olabilir.
Yaygın Güvenlik Zafiyetleri ve Çözüm Önerileri
Web uygulama güvenliğini sağlamada kullanılan bazı önemli önlemler şu şekildedir:
- SQL Enjeksiyonu: Parametrik sorgular ve veri tabanı erişim katmanında sorgu filtreleme ile önlenebilir.
- XSS (Çapraz Site Betikleme): Tüm kullanıcı girdilerinin doğrulanması ve filtrelenmesi önemlidir. Ayrıca, tarayıcıda Content Security Policy (CSP) ayarlarının yapılması tavsiye edilir.
- CSRF: İstek doğrulama tokenları ile CSRF saldırılarına karşı koruma sağlanabilir.
- Kimlik Doğrulama ve Oturum Yönetimi Zafiyetleri: Güçlü oturum yönetimi protokolleri ve kullanıcı şifrelerinin hashlenerek saklanması gerekir.
Web uygulama güvenliği, uygulama geliştirme süreçlerine entegre edilmesi gereken kritik bir bileşendir. Güvenli kodlama, güçlü kimlik doğrulama mekanizmaları, şifreleme teknikleri ve sürekli izleme, web uygulamalarının güvenliğini sağlamada temel yöntemlerdir. Saldırı türlerinin ve savunma yöntemlerinin bilinmesi, güvenlik açıklarının tespit edilmesi ve önlenmesi için önemlidir. Web uygulamalarında güvenlik testleri ve güvenlik açıkları izleme süreçleri sürekli olarak uygulanmalı ve geliştiriciler güvenlik bilincine sahip olmalıdır.